TÜRKİYE CUMHURİYETİ KANUNLARINA GÖRE DEVREMÜLK'ÜN TANIMI

TÜRKİYE CUMHURİYETİ KANUNLARINA GÖRE DEVREMÜLK'ÜN TANIMI

Yazar: Münür Şenay

GİRİŞ

Tatil yapmak isteyen bireyler için uzun yıllardır kullanılan ekonomik ve pratik modellerden biri olan devremülk, Türkiye Cumhuriyeti mevzuatında da açıkça tanımlanmış ve yasal zemine oturtulmuştur. Özellikle son yıllarda termal oteller, tatil köyleri ve turistik bölgelerde devremülk sisteminin yaygınlaşmasıyla birlikte, bu kavramın hukuki niteliği, kanuni tanımı ve uygulanma şekli daha fazla önem kazanmıştır.

Bu makalede, devremülkün Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre tanımı, dayandığı hukuki hükümler ve uygulamada karşılaşılan temel durumlar ele alınacaktır.

DEVREMÜLK NEDİR?

Türkiye Cumhuriyeti'nde devremülk, Kat Mülkiyeti Kanunu (KMK) kapsamında düzenlenmiş bir irtifak hakkıdır. Devremülk, bir yapının belirli bir bölümünde, yılın belirli bir dönemi için bağımsız ve münhasır kullanım hakkı sağlayan süreli ayni haktır.

📌 Yasal Tanım (Kat Mülkiyeti Kanunu Madde 57):

“Devremülk, kat mülkiyeti kurulmuş bir yapının, bir bağımsız bölümünde yılın belirli dönemlerinde kullanma hakkı veren, süreli aynî bir haktır.”

DEVREMÜLK HAKKININ HUKUKİ NİTELİĞİ

Devremülk hakkı, kat mülkiyeti tesis edilmiş bir taşınmazın bağımsız bölümü üzerinde kurulur. Bu hak, resmi senetle ve tapu siciline tescil edilerek doğar. Dolayısıyla devremülk hakkı:

• Resmi senetle kurulur.

• Tapu siciline tescil edilir.

• Süreli olup devredilebilir, miras bırakılabilir.

Bu yönüyle, sadece sözleşmeye dayanan geçici tatil haklarından farklıdır. Gerçek bir ayni hak niteliği taşır.

DEVREMÜLK HAKKININ SÜRESİ

Kat Mülkiyeti Kanunu’na göre devremülk hakkı:

• En az 15 gün, en fazla 1 yıl olmak üzere düzenlenebilir.

• Genellikle yılda 1 haftalık kullanım üzerinden uygulanır.

• Kullanım hakkı her yıl belirli bir tarihe ya da döneme denk getirilir.

DEVREMÜLK NASIL KURULUR?

Devremülk kurulması için şu adımlar izlenmelidir:

1. Kat mülkiyeti kurulmuş bir yapıda bağımsız bölüm belirlenir.

2. Noter onaylı bir sözleşme hazırlanır.

3. Tapu müdürlüğünde resmi senet düzenlenir ve bu hak tapuya tescil edilir.

4. Kullanım dönemi, hak sahibinin adı ve süresi açıkça belirtilir.

DEVREMÜLK HAKKININ DEVRİ VE İPTALİ

• Devremülk hakkı bir başkasına satılabilir, devredilebilir ya da miras bırakılabilir.

• Devremülk hakkı sahibinin isteğiyle ya da sürenin dolmasıyla sona erebilir.

• Taraflar arasındaki sözleşme koşullarına göre iptal süreci işletilebilir.

DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER

Devremülk alırken yalnızca sözleşme değil, tapu kayıtları incelenmelidir. “Devremülk” adı altında sadece sözleşmeye dayalı kullanım hakları sunan projeler, hukuken devremülk değil, sadece “zaman paylaşımı sözleşmesi” kapsamındadır. Bu nedenle kat mülkiyeti kurulmamış bir taşınmazda devremülk hakkı tesis edilemez.

📌 ÖZET

Devremülk, Türkiye Cumhuriyeti’nde Kat Mülkiyeti Kanunu kapsamında düzenlenen, kat mülkiyeti kurulmuş taşınmazlarda, belirli dönemlerde kullanım hakkı sağlayan süreli aynî bir haktır. Tapuya tescil edilmesi zorunludur ve resmi senetle kurulur. Devredilebilir, miras bırakılabilir ve yıllık aidatlara tabidir. Gerçek devremülk hakkı, ancak tapuda kayıtlı ve kanuna uygun şekilde oluşturulan haklarla mümkündür. Sadece sözleşmeye dayanan kullanımlar devremülk sayılmaz.

❓ SORU-CEVAP BÖLÜMÜ

Soru 1: Devremülk ile devre  tatil hakkı aynı şey midir?Cevap: Hayır. Devremülk bir ayni hak olup tapu siciline kayıtlıdır.  Devre tatil hakkı ise çoğu zaman sadece bir sözleşmeye dayanır ve tapuya tescil edilmez.

Soru 2: Kat mülkiyeti olmayan yapıda devremülk hakkı kurulabilir mi?Cevap: Hayır. Devremülk hakkı ancak kat mülkiyeti kurulmuş taşınmazlarda kurulabilir.

Soru 3: Devremülk satılabilir mi?Cevap: Evet. Tapulu bir ayni hak olduğu için devremülk üçüncü kişilere satılabilir, miras bırakılabilir ya da kiraya verilebilir.

Soru 4: Sözleşme imzaladım ama tapu verilmedi. Bu durumda devremülk sahibi oldum mu?Cevap: Hayır. Tapuya tescil edilmedikçe devremülk hakkı doğmaz. Sadece sözleşmeye dayanmak yetersizdir.

🏠 UYGULAMALI ÖRNEK

Senaryo:Ayşe Hanım, Afyon’da termal bir tesiste her yıl şubat ayında 1 hafta konaklama hakkı veren bir devremülk satın almak istiyor. Satıcı firma ona sözleşme imzalatıyor ancak “tapuyu sonra vereceğiz” diyor.

Doğru Uygulama:Ayşe Hanım, satıcıdan kat mülkiyet tapusunu görmek istemeli, sözleşmenin ardından tapuda resmi senetle işlem yaparak tescil ettirmelidir. Aksi halde bu işlem, sadece kira benzeri bir kullanım hakkı olur; devremülk sayılmaz.

📚 İLGİLİ KANUN MADDESİ: Kat Mülkiyeti Kanunu Madde 57

Madde 57 – Devre mülk, kat mülkiyeti kurulmuş bir yapının, bir bağımsız bölümünde yılın belirli dönemlerinde kullanma hakkı veren süreli bir aynî haktır.

Bu hak, en az onbeş gün olmak üzere, bir yıl içinde belli bir sürede ve bu süre sonunda sıra ile birbirini izlemek üzere kurulabilir.

Devre mülk hakkı, resmi senetle ve tapu siciline tescil ile doğar. Bu hak devredilebilir, miras yoluyla geçebilir ve süre sonunda sona erer.

Devre mülk hakkına ilişkin olarak bu Kanunda hüküm bulunmayan hâllerde Medeni Kanunun irtifak haklarına ilişkin hükümleri uygulanır.

SONUÇ

Türkiye Cumhuriyeti mevzuatına göre devremülk, Kat Mülkiyeti Kanunu kapsamında düzenlenmiş, süreli ve aynî bir haktır. Devremülk edinmek isteyen bireylerin yasal tanımın farkında olmaları, resmi tapulu, kat mülkiyeti kurulmuş taşınmazları tercih etmeleri ve her aşamada hukuki danışmanlık almaları büyük önem taşır. Hukuka uygun bir şekilde edinilen devremülk, tatil hakkını güvenli ve ekonomik hale getiren önemli bir sistemdir.

Yazar: Münür Şenay

Gayrimenkul Uzmanı | Emlak Danışmanı | Yazar